
نویسندگان: Andreas Hinterhuber , Stephan Liozu
مترجم: فریباولیزاده
منبع: sloanreview.mit.edu
تنظیم و مقایسه قیمت هر یک اصول خاص خود را دارند. هر کسبوکاری میتواند عملکرد قیمتگذاری خود را به روشی ساختارمند بهبود بخشد.
وارن بافت سرمایهگذار مشهور گفته است: «تنها نکته مهم در تصمیمگیری برای ارزیابی یک کسبوکار، قدرت قیمتگذاری آن است. اگر قادر باشید قیمتها را بدون واگذار کردن کسبوکارتان به رقیب افزایش دهید، کسبوکار شما بسیار موفق است و اگر افزایش 10 درصدی قیمت چندان آسان و ممکن بهنظر نمیآید،
تخفیف دادن شاید در کوتاهمدت بتواند بقای کسبوکار را تضمین کند، اما استراتژی پایداری برای قیمتگذاری محسوب نمیشود. کسانی که فکرمیکنند مشتریان با تمام شدن رکود و بهتر شدن اوضاع، قیمت بیشتری برای محصولات و خدمات پرداخت خواهند کرد، سخت در اشتباه هستند.
وقتی کسبوکاری با پایین آوردن قیمت مشتریان را بدعادت کند، نباید انتظار داشته باشد که با رونق گرفتن بازار

آمارها نشان میدهد که بیش از 55 درصد مدیران بر این باورند که حتی هیاتمدیره نیز قیمتگذاری را جدی نمیگیرد. این در حالی است که قیمتگذاری بقای سازمان و شرکتها را تضمین میکند.
هرکسی میتواند تخفیف دهد و بفروشد. این جملهای است که در دوران رکود فروش احتمالا بارها از مدیران
در نگاه اول برای جوانان که در شرف ازدواج هستند، ازدواج و شروع زندگی مشترک آن چنان هزینهای ندارد اما با گذشت زمان و دست به کار شدن برای تدارک مراسم عروسی و آغاز زندگی مشترک تفاوت میزان هزینه پرداختی و هزینه پیش بینی شده خودنمایی میکند.
هزینههای ازدواج برای پسران به جز خرید گل و شیرینی مراسم خواستگاری از آنجا شروع می شود که مراسم بله برون برپا خواهد شد که در این مراسم باید داماد و خانواده داماد هزینههای آن را متقبل شوند، منظور از نام بردن خانواده داماد به این دلیل است که بین هزینههای اکثر جوانان با درآمد آن ها تناسب وجود ندارد و خانوادهها در این زمان به کمک داماد و عروس میآیند.
هزینههای مراسم بله برون به طور میانگین که از حلقه نشان به قیمت 500 هزار تومان، پارچه به قیمت صد هزار تومان، چادر به قیمت 60 هزار تومان، گل و کیک مراسم به قیمت 150 هزار تومان تشکیل شده است در مجموع 810 هزار تومان برای تازه داماد تمام میشود.
در مرحله بعد نوبت به مراسم عقدکنان میرسد که برای برپایی عقدکنان نیاز به پیش نیازهایی مانند خرید عقد (خرید عروسی) دارد.
خرید عروسی به طور میانگین یک میلیون تومان هزینه در بردارد که از هزینههای خرید عروسی میتوان به لوازم آرایشی، کیف و کفش عروس و چادر اشاره کرد.
در کنار خرید عروسی می توان به خرید آیینه و شمعدان از قیمت 400 تا 700 هزار تومانی و لباس عروسی یک میلیون و 200 هزار تومانی اشاره کرد که آیینه و شمعدان نقره در بین جوانان و "پز قیمت" بالای لباس عروس بسیار مد شده است.
برای مراسم عقدکنان آقای داماد به طور میانگین برای 200 نفر باید 500 هزار تومان هزینه میوه و شیرینی، یک میلیون تومان آرایشگاه، صد هزار تومان گل دست، 600 هزار تومان ماشین و گل ماشین، 150 هزار تومان هزینه عاقد، سه میلیون تومان فیلمبرداری و عکاسی، پنج میلیون تومان سرویس طلا و 500 هزار تومان اتاق عقد هزینه کند.
در این میان نباید از جزء اصلی مراسم عقد که حلقه ازدواج است چشم پوشی کرد که برای این مورد باید به طور میانگین 800 هزار تومان هزینه بپردازد.
داماد نیاز دارد قبل از برگزاری مراسم عروسی محل زندگی آینده خود را مشخص کند که اگر خانه اجاره و رهن باشد به طور میانگین مبلغ 20میلیون تومان برای رهن باید کنار بگذارد.
در بحث آماده سازی منزل خرجهای متفرقه وجود دارد که از آنها گذر میشود اما از لوستر و تلویزیون برای خانه تازه عروس نمی توان چشم پوشی کرد که این دو کالا در حدود 3 میلیون تومان هزینه در بر دارد.
برای برگزاری مراسم عروسی برای 200 نفر در شرایط فعلی به طور میانگین همراه با میوه و شیرینی هشت میلیون تومان هزینه لازم است که در کنار آن ماشین عروس و گل ماشین 750 هزار تومان، آرایشگاه عروس و داماد یک میلیون و 500 هزا رتومان و فیلمبردار و عکاس 4 میلیون تومان هزینه در بردارد.
حال مهمانان منتظر هستند تا به مجلس دعوت شوند هزینه دعوت مهمانان(کارت عروسی) برای عروس و داماد با حساب 200 نفر به طور میانگین 120 هزار تومان میشود.
در روز بعد از عروسی نیز مراسم پاتختی برگزار می شود که این مراسم به طور میانگین 500 هزار تومان هزینه در بردارد و از سویی دیگر با نزدیکی به شب یلدا تازه داماد باید در شرف تدارک مراسم شب یلدا برای همسر خود باشد که آن نیز 500 هزار تومان هزینه خواهد داشت.
با این تفاسیر ازدواج برای یک داماد بدون هزینه رهن خانه 33 میلیون تومان هزینه در بردارد.
با بررسی آمار و ارقام هزینه برگزاری عروسی و تشکیل زندگی و درآمد یک جوان 20 و چند ساله به این نتیجه خواهیم رسید هزینههای ازدواج بیش از درآمد یک فرد است.
در این رابطه فردی 32 ساله گفت:در سال 85، هشت میلیون تومان هزینه ازداوج آن شده است.
او ادامه داد: در آن زمان نیز هشت میلیون تومان مبلغ زیادی بود اما تقریبا با میزان درآمد در آن زمان متناسب بود.
همچنین جوان 23 ساله ای گفت: دو ماه گذشته مراسم عروسی خود را برپا کردهام که در حدود 40 میلیون تومان هزینه شده است و با توجه به شرایط کسب و کار و درآمد حجم اعظم هزینه های ایجاد شده را پدرم تقبل کرده است.
هزینههاي برگزاری  جشن عروسی، یکی از اصلیترین دغدغهها و نگرانیهاي 
جوانان دم بخت، خصوصا آقایان است. خانوادهها علاقه دارند هرچه زودتر 
فرزندانشان سرو سامان بگیرند و عروسی کنند اما جوانان همیشه از مخارج عروسی
 ترس و واهمه دارند. هزینههای عروسی یکی از دلایل طولانی شدن دوران نامزدی
 نیز هست و چه کسی است که نداند این طولانی شدن، چه مشکلاتی را در پی دارد؟
در اینجا نگاهی اجمالی به حدود مخارج و هزینههاي برگزاری یک جشن عروسی 
مياندازیم. این قیمتها با توجه به شهر محل زندگی شما، کیفیت خدمات، تعداد
 مهمانان و... متفاوت است. در این محاسبات، به طور میانگین، هزینههاي 
برگزاری یک جشن عروسی در تهران محاسبه شده است. آنچه در پی ميآید، 
هزینههاي برگزاری یک جشن عروسی متوسط، در شهر تهران است. بدیهی است 
هزینهها حتی در شهر تهران هم ميتوانند کمتر از این یا خیلی بیشتر از این 
مقدار باشند.
هزینههاي باغ یا تالار عروسی
عمدهترین بخش 
هزینههاي برگزاری جشن عروسی، مربوط به پذیرایی از مهمانان است. آمار نشان 
ميدهد که چیزی حدود 30درصد تا 35درصد پول شما در این قسمت خرج خواهد شد. 
معمولا تالارهای پذیرایی یا باغها، مبلغی ثابت تحت عنوان «ورودی» از شما 
دریافت ميکنند که هیچ ارتباطی با تعداد مهمانان، نوع غذا و... ندارد. این 
مبلغ ميتواند در روزهای مختلف، متفاوت باشد. بهعنوان مثال در روزهای وسط 
هفته کمتر و در روزهای تعطیل و آخر هفته بیشتر است. همچنین در ایام خاص مثل
 اعیاد مهم مذهبی ميتواند بسیار بیشتر از ایام معمولی باشد. بنابراین 
تاریخ برگزاری عروسی شما، نقش مهمی در هزینهها دارد. بعد از ورودی، نوبت 
ميرسد به «هزینه غذا» که معمولا به ازای هر نفر محاسبه ميگردد و با توجه 
به نوع سرو غذا (سلف سرویس، دیس پرس، تک پرس) تنوع منوی غذایی، نوع پیش 
غذا، نوع دسر، سالاد، نوشابه و... متغیر است.
هزینههاي گروه موسیقی یا سرگرمی
معمولا
 تمامی تالارهای پذیرایی عروسی و باغها، گروه موسیقی یا سرگرمی خود را 
دارند. به طور متوسط هزینه یک گروه موزیک معمولی به صورت اجرای Play Back 
(یعنی فقط صدای خواننده زنده است و موزیک ضبط شده پخش ميشود.) برای 90 
دقیقه اجرا حدود 400 هزار تومان است.
هزینه خدمات تالار
هزینه 
خدمات، مبلغی است که معمولا تالارهای پذیرایی عروسی به صورتی درصدی از کل 
هزینهها دریافت ميکنند. البته هزینه میوه و شیرینی جزء هزینههاي تالار 
نیست و در این محاسبه، به حساب نمیآید.
هزینه انگشتر نشان، حلقه ازدواج، ساعت و جواهرات عروس
مطابق
 رسوم اکثر نقاط ایران، انگشتر نشان در شب بلهبرون، از طرف خانواده داماد 
به عروس خانم تقدیم ميشود. حلقه ازدواج نیز بايد در مراسم عقدکنان و بعد 
از جاری شدن خطبه عقد، توسط عروس و داماد به یکدیگر اهدا شود. بنابراین 
خرید حلقه ازدواج داماد بهعهده خانواده عروس و خرید حلقه ازدواج عروس خانم
 بهعهده خانواده داماد است. معمولا حلقه ازدواج داماد سنگینتر و طبیعتا 
گرانتر است. در اکثر نقاط ایران، معمولا رسم بر این است که حداقل یک سرویس
 کامل طلا شامل : گردنبند، یک جفت گوشواره و یک دستبند از طرف داماد به 
عروس خانم اهدا ميشود. زمان اهدای سرویس طلای عروس، در حدفاصل بین عقد و 
عروسی است و معمولا در مراسم عقدکنان یا در مراسم حنابندان اهدا ميشود. 
مطابق رسوم ایرانی، عروس و داماد یک عدد ساعت مچی نیز به یکدیگر هدیه 
ميدهند.
هزینههاي فیلمبرداری و عکاسی عروسی
موسسههاي عکاسی و 
فیلمبرداری عروسی، خدمات متنوعی را ارائه ميدهند که با توجه به نوع و 
کیفیت خدمات، قیمتهاي متفاوت دارد. هزینههاي عکاسی و فیلمبرداری از عروسی
 شما با توجه به تعداد دوربینهاي فیلمبرداری، تعداد و اندازه عکسهایی که 
چاپ ميکنید، اندازه و تعداد صفحات آلبوم دیجیتالی (ژورنال) هزینههاي شما 
متفاوت خواهد بود.
هزینه لباس عروس و ملزومات آن
لباس عروس به 
همراه تاج و تور عروس، کفش عروس، شنل و دسته گل عروس حدود 5درصد هزینههاي 
عروسی را به خود اختصاص ميدهد. شما ميتوانید لباس عروس را به صورت آماده 
خریداری کنید، سفارش دوخت بدهید یا اجاره کنید.
آینه و شمعدان و یک جلد کلامالله مجید
معمولا آینه و شمعدان و قرآن، در مجلس عقدکنان توسط داماد به عروس اهدا ميشود.
هزینه کت و شلوار داماد و ملزومات آن
خرید
 کت و شلوار داماد، پیراهن، کراوات یا پاپیون، کفش و کمربند ديگر ملزومات 
طبق رسم اکثر نقاط ایران بهعهده خانواده عروس است و به طور متوسط چیزی 
حدود 500 هزار تومان آب ميخورد.
هزینه آرایشگاه عروس
آرایشگاه 
عروس، چیزی حدود 3درصد هزینههاي عروسی را به خود اختصاص ميدهد. هزینه 
آرایش کامل عروس، شامل: آرایش صورت، آرایش مو، طراحی و کاشت ناخن در تهران 
به طور متوسط حدود 700 هزار تومان است.
ماشین عروس
ماشین عروس را
 ميتوانید کرایه کنید یا از اتومبیل خودتان یا دوستان و آشنایان استفاده 
کنید. معمولا گلفروشها، ماشین عروس هم سراغ دارند و با شرکتها و اشخاصی 
که ماشین عروس کرایه ميدهند، در ارتباط هستند. آگهیهاي روزنامه هم گزینه 
خوبی است. از لامبورگینی گرفته تا پرشیا، هر مدل ماشینی که بخواهید، با 
راننده و بدون راننده، قابل کرایه است. گل آرایی و تزئین ماشین عروس نیز 
بستگی به نوع گلهایی که انتخاب ميکنید، حجم کار و... متفاوت است.
هزینههاي خرید عروس و داماد
در
 اکثر نقاط ایران، مرسوم است که خانواده داماد برای عروس و بالعکس، خرید 
ميکنند. البته عمده خریدها مربوط به خریدعروس است. معمولا خرید عروس 
شامل: سرویس لوازم آرایش عروس، سرویس حوله عروس، چمدان، لباس شخصی، لباس 
مجلسی و... است.
هزینه ذبح و قربانی
طبق آداب و رسوم، بعد از مراسم 
عروسی و در بدو ورود عروس و داماد به منزل جدید، برای سلامتی عروس و داماد 
قربانی ميکنند. معمولا قربانی، گوسفندی است که توسط داماد خریداری شده 
است. قیمت آن نیز بستگی به پروار بودن حیوان دارد.
ديگر هزینهها و ذخیره احتیاطی
هر
 پروژهاي دارای هزینههاي پیشبینی نشده است که معمولا از دید مدیر پروژه 
پنهان مانده است. از طرفی ریسکهایی نیز ممکن است در حین اجرای مراحل کار 
به وجود بیاید که هزینهبر خواهد بود. به طور کلی بهتر است چیزی حدود 5درصد
 کل هزینههاي عروسی را بهعنوان هزینههاي پیشبینی نشده در نظر بگیرید.
البته این رقم بالایی است اما ميتوانید مطمئن باشید که قابلیت مقابله با هر ریسکی را خواهید داشت. تهیه شده در: وب نوشت پنگان

تهیه شده در: وب نوشت پنگان
ندا جعفریان
چالشها و ملزوماتي که در آموزش الکترونيکي با آن مواجه هستيم، عبارتند از:
مقایسه تیر و مرداد سال جاری و سال گذشته نشان میدهد
با نگاهی به اطلاعات مربوط به مبادله ارز و سکه در بازار 
آزاد در یک سال گذشته ملاحظه میشود که این بازارها در مدت یکساله، با 
بازدهی بیسابقهای روبهرو بودهاند. به عنوان مثال در طی این دوره 
یکساله، نرخ دلار افزایشی 80 درصدی را تجربه کرده است. 
در یک سال گذشته نرخ ارزهای عمده جهانی با افزایش بیسابقهای مواجه بوده است. با نگاهی به روند تغییرات نرخ ارزها در دو ماه اول تابستان سال جاری نسبت به مدت مشابه سال پیش، جهش بزرگی در قیمت ارزها دیده میشود. به نحوی که اکثر ارزهای عمده در این مدت، حداقل پنجاه درصد رشد قیمت داشتهاند. به این صورت که به استثنای یورو، دیگر ارزهای عمده افزایش قیمت حداقل
فرض کنید شما در یک مغازه قهوهفروشی هستید و برای خرید یک بسته قهوه دو گزینه پیش رو دارید. گزینه اول به شما پیشنهاد 33درصد قهوه اضافی در قیمتی مشخص را میدهد و پیشنهاد دوم خرید قهوه، با 33درصد زیر قیمت اصلی است. شما کدام گزینه را انتخاب میکنید؟
احتمالا شما پاسخ میدهید که این دو گزینه مشابهاند. در مطالعهای که اخیرا در مجله
ثروتمندها در آمریکا اتومبیلهای ارزانقیمت را ترجیح میدهند. بر اساس این بررسی که از سوی روزنامه وال استریت ژورنال صورت گرفته، از هر 10 مالک ثروتمند در آمریکا پنج نفر هوندا یا تویوتا دارند. این دو خودروساز خود را با شرایط موجود در بازار آمریکا بهخوبی سازگار کرده و بخش اعظم این بازار را از آن خود کردهاند. کیفیت بالا، مصرف پایین سوخت و قیمت مناسب اصلیترین دلیل استقبال ثروتمندان آمریکا از این خودروهاست. همچنین بر اساس نتایج این بررسی از هر 10 آمریکایی با درآمد متوسط 8 نفر صاحب خودرویی با قیمت کمتر از 40 هزار دلار هستند. درحالیکه پیش از این تصور میشد این میانگین چیزی حدود 80 هزار دلار باشد. بیامو، مرسدس بنز، لکسوس و تویوتا از جمله خودروهای مورد توجه این گروه از خریداران خودرو در آمریکا هستند.تهیه شده در: وب نوشت پنگان
باشگاه 
منچستریونایتد با انعقاد قراردادی 210 میلیون پوندی رکورد حامی مالی در 
دنیا را شکست. باشگاه صاحبنام انگلیسی با شرکت جنرال موتورز قراردادی هفت 
ساله به ارزش 210 میلیون پوند منعقد کرده و از فصل 15-2014 با لباسهای 
منقش به نام این شرکت به میدان میرود. این قرارداد، به طور سالیانه 10 
میلیون پوند بیشتر از قرارداد فعلی این باشگاه با AON است.
بر پایه گزارش سان، قرارداد منچستریونایتد با جنرال موتورز به ارزش سالانه 30 میلیون پوند، بالاترین رکورد جذب حامی مالی را به خود اختصاص داده است. پیش از این بارسلونا با «قطر فاندیشن» قراردادی سالانه به ارزش 25 میلیون پوند منعقد کرده بود.
«ریچارد آرنولد»، مدیر بازرگانی باشگاه منچستریونایتد در این خصوص گفت: این یک قرارداد فوقالعاده بلندمدت برای باشگاه است.
ما
 فقط 6 هفته با شوورلت شراکت داشتهایم، اما آنها ایدههای خوبی را مطرح 
کردهاند که به نفع هر دو طرف است. این قرارداد همچنین به نفع 659 میلیون 
هوادار تیم ما در سرتاسر جهان است. تهیه شده در: وب نوشت پنگان

منچستر 
يونايتد يك بار ديگر در صدر فهرست 50 تيم ورزشي با ارزش جهان قرار گرفت.به 
گزارش ايسنا، جديدترين فهرست سالانه نشريه معتبر «فوربس» درباره 50 باشگاه 
فوتبال باارزش جهان منتشر شد كه بر اساس آن، ارزش تيم فوتبال منچستر 
يونايند 23/2 ميليارد دلار برآورد شده است. ارزش اين تيم سال گذشته 86/1 
ميليارد دلار بود.
دومين تيم حاضر در اين فهرست، رئال مادريد اسپانيا است كه ارزشي برابر با 88/1 ميليارد دلار دارد. 50 تيم ورزشي حاضر در اين فهرست مجموعا 53 ميليارد دلار قيمت دارند. هفت تيم از اين فهرست 50 تايي را تيمهاي فوتبال تشكيل ميدهند. آرسنال كه سال گذشته در رده سوم قرار گرفته بود، در فهرست جديد به جايگاه دهم سقوط كرد و بارسلونا از رده هجدهم به رده هشتم ارتقا يافت.
ساير تيمهاي حاضر در جمع 10 تيم برتر را تيمهاي 
آمريكايي نظير دالاس كاوبويز و نيويورك يانكيز تشكيل ميدهند. بايرن مونيخ 
آلمان در رده يازدهم قرار گرفته، ميلان ايتاليا جايگاه بيست و هفتم را به 
خود اختصاص داده و چلسي نيز عدد 45 را مقابل نام خود ميبيند.دليل حضور 
منچستر يونايتد در صدر فهرست، برخورداري اين باشگاه از اسپانسرهاي قوي بوده
 است. شركت Aon در حال حاضر تا سال 2014 هر سال مبلغ 8/19 ميليون پوند 
ميپردازد تا نامش روي پيراهن تيم درج شود.
شركت پستي DHL Express نيز 
اخيرا يك قرارداد چهار ساله به مبلغ 40 ميليون پوند با منچستر يونايتد امضا
 كرده تا نامش روي پيراهن تمرين شياطين سرخ قرار گيرد. همچنين شركت «نايكي»
 نيز كه محصولات باشگاه را به فروش ميرساند، سالانه مبلغ 25 ميليون پوند 
به منچستر يونايتد ميپردازد.
تهیه شده در: وب نوشت پنگان

ايران از نگاه ديگران -
روايت پزشك انگليسي از هزينههاي زندگي در ايران قرننوزدهم 
وقتي تاريخ پوست مي اندازد
برخي سفرنامهها جداي از ارزش تاريخي و ادبي و فرهنگي، منابعي يگانه براي بررسي احوال و اوضاع اقتصادي كشورها در گذر زمان نيز به شمار ميآيند. در مسير تاريخ ايران نيز سفرنامههايي نوشته شده كه هر يك واجد ارزشهاي خاص خود هستند از سفرنامه ناصرخسرو و وصف بلاد عجم و عرب گرفته تا سفرنامه ابنبطوطه و... در عهد صفوي هم كه پاي جهانگردان و سفيران كشورهاي اروپايي به ايران باز شد چندين سفرنامه خواندني
دنياي اقتصاد تازهترين گزارش بازارهاي كالايي را منتشر كرد
 
بانك جهاني همواره در راستاي بخشي از چشمانداز اقتصادي 
خود سالانه دوبار پيشبينيهايش را از بازارهاي كالايي جهان به صورت رسمي 
منتشر ميكند. 
براساس گزارش مندرج در سايت بانك جهاني، اين ارقام در 
ماه ژانويه (ماه ابتدايي سال ميلادي) و ماه ژوئن (ماه ششم ميلادي) منتشر 
ميشود كه بيشتر به عنوان نظارت اين نهاد بر بازارهاي عمده كالاها به خصوص 
در كشورهاي در حال توسعه صورت ميگيرد.
قيمتهاي ماهانه براي بيش از 70قلم كالا در روز سوم هر ماه و پس از بررسي 
تحولات منتشر ميشود. اين در حالي است كه پيشبيني قيمتها در 10 سال آينده
 به صورت فصلنامه منتشر ميشود. اما در تازه ترين گزارش ماه آوريل 2012، 
شاخص قيمت محصولات انرژي 6/3 درصد كاهش يافت. اين در شرايطي بود كه شاخص 
قيمتهاي محصولات غير انرژي تغيير زيادي نكردند؛ مواد غذايي 4/0 درصد،
		

اما اگر قیمتها خیلی پایین باشند، آنگاه اوضاع کمی پیچیدهتر خواهد شد، چرا که بالا بردن قیمت برای بسیاری
نویسندگان: رینسنت برمونت، امانوئل هاچه، والری میگنون
 مترجم: علی سبک روح
 منبع: مجله انرژی اکونومیکز
اين
 مقاله سعي دارد به اين سوال كه آيا اوپك به صورت يك كارتل عمل ميكند يا 
خير پاسخ دهد. به اين منظور فرضيه هماهنگ بودن تصميمات توليد كشورهاي مختلف
 و همچنين تاثيرگذاري كشورهاي مزبور بر قيمت نفت مورد آزمون قرار ميگيرد. 
يافتههاي حاصل از آزمونهاي عليت و همانباشتگي نشان ميدهد كه متعاقب 
تحولات به وجود آمده در سيستم قيمتگذاري نفت، نفوذ اوپك بر بازار نفت در 
طول زمان شدت يافته است. 
در
 حالي كه نفوذ اوپك پس از شوك ضدنفتي حائز اهميت به نظر ميرسد، يافتههاي 
تحقيق حاكي از آن است كه اوپك در اكثر زير دورههاي مورد بررسي گيرنده قيمت
 بوده است. در پايان، با تقسيم اوپك ميان مصرفكنندگان و پساندازكنندگان، 
نشان ميدهيم كه اين سازمان به ويژه با زيرگروهي از اعضاي خود به صورت يك 
كارتل عمل ميكند. 
1- مقدمه 
از زمان شكلگيري سازمان كشورهاي 
صادركننده نفت (اوپك) در اوايل دهه 60 ميلادي، تحليلگران بر نقش اين سازمان
 در بازار نفت و به ويژه توان آن در نفوذ بر قيمتهاي نفت در كوتاه و 
بلندمدت توجه ويژهاي مبذول داشتهاند 
نگاه كنيد به Dahl & Yucel 
(1989). در همين بين، سيستم قيمتگذاري نفت طي 50 سال گذشته شاهد تحولات 
عمدهاي بوده است كه اين تحولات را ميتوان در گذار از يك سيستم 
قيمتگذاري مديريت شده به سيستم قيمتگذاري مبتني بر بازار از اواسط دهه 80
 ميلادي خلاصه كرد. دوره قيمت شاخص1 همراه با سيستمهاي قيمتگذاري مختلف 
قيمت Gulf در بازار فيزيكي (سيستم تك مبنايي) توسط سازمان OIC در اوايل قرن
 بيستم به اجرا گذاشته شد. بنابر يافتههاي (Yergin (1991 و Fattouh 
(2006)i، هدف از اين سيستم قيمتگذاري، كاهش ماليات پرداختي از سوي OIC به 
كشورهاي ميزبان بوده كه ماحصل آن برقراري يك قيمت رسمي پايدار و در عين حال
 پايين صرفنظر از هرگونه شرايط حاكم بر بازار بود. ورود عاملين قدرتمند 
همچون شوروي سابق به بازار در اواخر دهه 50 ميلادي، تحولات عمده همراه با 
مازاد توليد را در پي داشت. كارتل موجود كه به خواهران هفتگانه مشهور بود 
در واكنش به وضع موجود تصميم گرفت تا قيمتهاي شاخص در بازار را 10 درصد 
كاهش داده تا به اين ترتيب سهم خود در بازار را تضمين كنند. عامل فوق عنصر 
كليدي در شكلگيري سازمان اوپك در سال 1960 محسوب ميشود. با اين حال 13 
سال طول كشيد تا اين سازمان ادعاي «قدرت بازاري» در بخش نفت را بكند. لذا 
از سال 1973 تاكنون بازار نفت و سيستم قيمتگذاري نفت به طور پيوسته در 
معرض تحولات عديدهاي قرار گرفته است. 
هدف از اين مقاله بررسي 
پوياييهاي رفتار توليد كشورهاي عضو اوپك و همچنين كشورهاي غيرعضو كه جزو 
بازيگران كليدي در بازار نفت محسوب ميشوند، است. به بيان دقيقتر اين 
مقاله سعي دارد با آزمون فرضيه هماهنگ بودن تصميمات توليد كشورهاي مختلف و 
نفوذ آنها بر قيمتهاي نفت، به اين سوال كه آيا اوپك در نقش يك كارتل عمل 
ميكند يا خير پاسخ دهد. يك سوال مرتبط پيشتر توسط Dahl & Yucel 
(1989) كه نظريههاي بيشماري را در خصوص رفتار اوپك مورد آزمون قرار 
دادند، بررسي شده است. آنها بر اين باورند كه اوپك كارتل نبوده و برخي 
كشورها به صورت غيررقابتي يا با هدف دستيابي به يك سطح درآمد مورد نظر عمل 
ميكنند. Loderer (1985) با در نظر گرفتن زير دورههاي مختلف نشان ميدهد، 
در حالي كه تصميمات اوپك تاثيري بر سطح قيمتها در دوره 1980-1974 ندارد، 
اين فرضيه كه اوپك ميتوانست در نقش يك كارتل عمل كند در اوايل دهه 80 
ميلادي رد نميشود. Gülen (1996) با اتكا بر آزمونهاي عليت گرنجر و هم 
انباشتگي به نتايج مشابهي ميرسد: توليد اوپك علت (گرنجري) قيمتهاي نفت در
 دوره 1993-1982 بوده حال آنكه براي دورههاي پيشين هيچ عليتي مشاهده 
نميشود. Griffin (1985) با آزمون مدلهاي مختلف (از جمله مدلهاي كارتل، 
مدلهاب رقابتي، مدلهاي درآمد هدف و مدلهاي حقوق مالكيت) به اين نتيجه 
ميرسد كه اشتراك بازاري ناقص2 بهترين مدل بر ازش شده براي كشورهاي عضو 
اوپك بوده حال آنكه رفتار كشورهاي غير اوپك با مدل رقابتي بهتر تبيين 
ميشود. ساير مطالعات اوپك را به عنوان يك كارتل تقسيم شده در نظر 
ميگيرند. Hnyilicza و Pyndic (1976) اوپك را به دو گروه كشورهاي 
پساندازكننده و مصرفكننده تقسيم كرده (در اين تقسيمبندي كشورهاي 
مصرفكننده عبارتند از كشورهايي كه نياز شديدي به نقدينگي داشته و خواهان 
تخفيف پايينتري نيز هستند) و توجه و تمركز خود را بر قدرت چانهزني اين دو
 گروه معطوف ميكنند. Aperjis (1982) با تبعيت از سنخشناسي مشابه اين چنين
 نتيجهگيري ميكند كه يك تعارض (تضاد) ميتواند ميان اعضاي اوپك از حيث 
تصميمات توليد وجود داشته باشد. همچنين يكسري مطالعات وجود دارند كه با 
مدلهاي رفتار هدف سر و كار داشته كه از ميان آنها ميتوان به Teece (1982)
 و Adelman (1982) كه رفتار اوپك را بر مبناي يك مدل درآمد هدف مدلسازي 
كردند، اشاره كرد. Alhajji و Huettne (2000) اين چنين نتيجهگيري ميكنند 
كه اوپك در نقش يك كارتل عمل نكرده و مدل درآمد هدف براي الجزاير، ليبي و 
نيجريه رد نميشود و در پايان ميتوان به مطالعات Johany (1980) كه بر 
تاثير نااطميناني در مورد حقوق مالكيت توجه داشته و همچنين MacAvoy(1982) 
كه نشان داد رخدادهاي سياسي و عوامل پايهاي بازار (روند رو به رشد تقاضا و
 سوداگري) در مقايسه با رفتار خود اوپك، نقش به مراتب كليديتري را در 
تبيين پوياييهاي قيمت در طي دهه 70 ميلادي ايفا كردهاند، اشاره كرد. 
اين
 مرور ادبيات كوتاه نشان ميدهد كه هيچ اجماعي در خصوص رفتار توليد اوپك 
وجود ندارد. هدف ما اين است تا با آزمون اين فرضيه كه اوپك در نقش يك كارتل
 عمل ميكند يا خير اندكي به ادبيات موضوع در اين حوزه خاص بيفزاييم. به 
اين منظور ما جهت بررسي وجود يك رابطه بلندمدت ميان توليد هريك از اعضا از 
تكنيك هم انباشتگي سري زماني و پنل و همچنين جهت درك تاثير تصميمات توليد 
اوپك بر قيمتهاي نفت از آزمونهاي عليت گرنجر بهره خواهيم جست. 
ساير 
بخشهاي اين مقاله به ترتيب زير طبقهبندي ميشوند: در بخش 2، به تحولات 
اساسي مشاهده شده در سيستم قيمتگذاري نفت اشاره ميشود كه در طي آن زير 
دورههاي تحقيق حاضر نيز مشخص خواهد شد. در بخش 3 به توصيف دادهها پرداخته
 و در بخش 4 نتايج آزمونهاي هم انباشتگي و عليت ارائه ميشود. بخش 5 نيز 
به نتيجهگيري اين مقاله اختصاص دارد. 
2- عمده تحولات در سيستم قيمتگذاري نفت 
در
 سال 1973، با معرفي Government Selling Price (GSP)i يا Official Selling 
Price OSP)i)، بازار نفت يك سيستم قيمتگذاري جديد را تجربه كرد. اين قيمت 
را ميتوان همتاي تاريخي قيمتهاي شاخص كه چند دهه پيش توسط IOC به اجرا 
گذاشته شد، خواند؛ با اين تفاوت كه در سيستم جديد قيمتها توسط اوپك تعيين 
شده و 
API) , Arabian Light °34) به عنوان قيمت مبناي نفت خام عمل 
ميكند. اوپك در آن زمان با در اختيار داشتن 50 درصد از سهم بازار، كاملا 
بر بازار تسلط داشت. 
با اين حال، اگر اين دوره با دو شوك بزرگ نفتي 
(1974-1973 و 1980-1979) همراه بود كه طي آن قيمت در فاصله اكتبر و دسامبر 
1973 بر حسب ارقام اسمي از 65/3 به 65/11 دلار در هر بشكه و از 14 دلار در 
1978 به 85/40 دلار در نوامبر 1980 افزايش يافت اما از سوي ديگر پيامدهاي 
مثبت قابل توجهي را نيز بر توليد كشورهاي غير عضو به همراه داشت. لذا در 
دوره 1982-1973 توليد كشورهاي غير عضو اوپك 5/44 درصد افزايش پيدا كرد كه 
در اين ميان مكزيك با 5/2 ميليون تن بشكه در روز، آمريكا با دو ميليون تن و
 نروژ با نيم ميليون تن، 45 درصد از اين افزايش را به خود اختصاص دادند. 
اين مساله به توسعه بازار نقدي كمك كرده و در عين حال ميتواند ظهور يك 
سيستم دوگانه قيمتگذاري (قيمت پايه اوپك از يكسو و قيمت بازار از سوي 
ديگر) را تبيين كند. 
اين امر ما را به دومين زير دوره از دوره مورد 
بررسي در اين تحقيق هدايت ميكند. دوره 1986-1982 با يك شوك معكوس نفتي 
همراه بود به طوري كه قيمتها به كمتر از 10 دلار در هر بشكه كاهش پيدا 
كرد. اين رويداد سازمان اوپك را به اجراي سياست سهميهبندي در مارس 1982 
وادار ساخت. از سال 1982 تا سال 1986، سيستم قيمتگذاري نفت يك دوره گذار 
را تجربه كرد كه طي آن قيمت مديريت شده اوپك تنها تا سال 1985 ادامه پيدا 
كرد و علاوه بر اعمال سيستم قيمتگذاري نتبك3 در سال 1986، بازار نقدي سلطه
 و نفوذ بيشتري بر بازار نفت پيدا كرد. سيستم قيمتگذاري نتبك چند ماه بعد 
به دليل اجراي يك سياست جديد سهم بازاري از سوي عربستان سعودي كنار گذاشته 
شد. سال 1986 به دليل معرفي و همهگير شدن يك سيستم قيمتگذاري جديد به نام
 رژيم مبتني بر بازار يك نقطه عطف در تاريخ بازار نفت محسوب ميشود. راه 
اندازي فاز اول يك ساختار پيچيده در بازار با اعمال يك سيستم قيمتگذاري 
جديد بر پايه 3 قيمت مبنا 
(West Texas Intermediate (WTI (براي آمريكاي
 شمالي، برنت براي اروپا و كشورهاي آمريكاي جنوبي و عمان-دبي براي نفت خام 
ارسالي به آسياي شرقي) توسط شركت مكزيكي PEMEX مهمترين تحولات در سال 1986
 به شمار ميروند. در اين سال همچنين ابزارهاي كلاسيك ماليه مدرن (از قبيل 
سوآپ و آپشن) كه ماحصل انقلاب مالي در دهه 80 ميلادي محسوب ميشوند نيز در 
بازار نفت به كار گرفته شدند. 
در دوره 1993-1986 شاهد افزايش شديد نقدينگي (بر حسب قراردادهاي مالي از قبيل
Light Sweet Crude Oil) در بازارهاي مالي به ويژه در
New York Mercantile Exchange 
NYMEX)i)
 و International Petroleum Exchange (IPE)i بوديم. متعاقب آن، بازارها در 
دوره 2001-1993 شاهد گسترش و نفوذ تدريجي بازارهاي مالي بودند. به عنوان 
مثال حجم قراردادهاي آتي در بورس NYMEX طي دوره مزبور بيش از 40 درصد رشد 
كرد و در همين حين رژيم قيمتگذاري نفت دستخوش يكسري مناقشات بود: تحديد و 
كاهش حجم نقدينگي به دليل كاهش قابل توجه توليد برنت و WTI كه ترديدهايي را
 در خصوص كارآيي شكل گيري قيمت در بازار به همراه داشت. انتخاب سال 1993 به
 عنوان نقطه عطف از آن جهت ميتواند قابل توجيه باشد كه سهم بازاري اوپك پس
 از بي ثباتيهاي فراوان در دهه 80 ميلادي كه پيامدهايي همچون دومين شوك 
نفتي جهاني و شوك معكوس نفتي در سال 1986 را به دنبال داشت، در آن تاريخ در
 دامنه 40 درصد تثبيت شد. 
پس از اجراي قانون مدرنيزه كردن بازار مواد 
خام (Commodity Futures Modernization act) دو تغيير اساسي به ثبت رسيده 
است. از ژانويه 2001 تا ژانويه 2009، شاهد افزايش قابل ملاحظه معاملات در 
بازارهاي مالي و تشديد بي ثباتي در بازار نفت بوديم. در فاصله ژانويه و 
جولاي 2008، قيمتهاي نفت به 147 دلار در هر بشكه صعود و تنها چند هفته بعد
 به كمتر از 35 دلار در هر بشكه سقوط كرد. اين مساله بسياري از تحليلگران و
 محققين را از تشريح اصولي نحوه تعيين قيمتها و نفوذ عاملين غير تجاري در 
بازار عاجز ساخته است. به نظر ميرسد تعامل ميان قيمتهاي فيزيكي بر پايه 
قيمتهاي مبناي جغرافيايي و قيمتهاي مالي بر پايه قراردادهاي آتي با فرض 
اساسي عامل رو به رشد سفته بازي، شرايط بازار را بهطور قابل ملاحظهاي 
دگرگون 
ساخته است. 
اين شرح كوتاه از تحولات اساسي در سيستم 
قيمتگذاري نفت ما را بر آن ميسازد تا 5 زير دوره را در تحليل تجربي خود 
مد نظر قرار دهيم: ژانويه 1973 تا فوريه 1982، مارس 1982 تا آوريل 1986، مه
 1986 تا فوريه 1993، مارس 1993 تا دسامبر 2000 و دورهاي كه در ژانويه 
2001 آغاز ميشود. 

نشریه اقتصادی فوربس در تازهترین گزارش خود شرکت تویوتا را به عنوان ثروتمندترین شرکت خودروسازی جهان در سال 2011 میلادی معرفی کرد.
فوربس 
که همه ساله فهرست دو هزار شرکت برتر جهان را منتشر میکند، در تازهترین 
گزارش خود شرکت ژاپنی تویوتا را با 358.3 میلیارد دلار دارایی به عنوان 
ثروتمندترین شرکت خودروسازی جهان معرفی کرد. دو شرکت گروه فولکسواگن و 
دایملر نیز به ترتیب با 328.7 و 188.7 میلیارد دلار ردههای دوم و سوم 
ثروتمندترین شرکتهای خودروسازی جهان را به خود اختصاص دادند. همچنین 
شرکتهای فورد، بی.ام.و، جنرالموتورز، هوندا، نیسان، فیات و هیوندای از نظر
 شاخص دارایی ردههای چهارم تا دهم برترین شرکتهای خودروسازی جهان را بدست 
آوردند. 
رنو، پژو، پورشه، صنایع خودروسازی شانگهای، کیا، سوزوکی، تاتا،
 مزدا، دانگ فنگ، میتسوبیشی، صنایع سنگین فوجی، ایسوزو، ماهیندرا، 
بی.وای.دی، گوانگژو اتومبیل، هوایو اتوموتیو و گریت وال موتور نیز در 
ردههای بعدی جای گرفتند. تهیه شده در: وب نوشت پنگان
باشگاه خبرنگاران جوان - با توجه به اينكه اين روزها قيمت نفت خام و برنت 
شمال در بازار نيويورك و لندن دچار نوسانات مثبت و منفي بسياري بوده، قصد 
داريم به بررسي قيمت بنزين در كشورهاي مختلف بپردازيم و ارزانترين و 
گرانترين كشورهاي عرضهكننده بنزين را به طور اجمالي با تبديل قيمت به 
تومان، معرفي كنيم.
مركز آمار بازار اجارهنشينها را بررسي كرد
نرخ واقعي اجارهبهاي هر مترمربع واحد مسكوني(تومان)- تابستان 90
 ميزان اجارهبها بيشتر از توان پرداخت اجارهنشينها
 5 نقطه گران تهران كجا است؟
 
فريد قديري: نقشه پرواز تاريخي اجارهبهاي مسكن در تهران كه 
تابستان سال گذشته بهرغم مقاومت اجارهنشينها انجام شد، هماكنون منتشر 
شده و محتواي آن، از صعود مبالغ از ديوار تحمل بازار اجاره حكايت دارد.
مركز آمار ايران روز گذشته ارقامي را كه موجران پايتخت پارسال در فصل داغ اسبابكشي به مستاجران تحميل كردند، را اعلام كرد.
براساس
 اين گزارش رسمي، تهرانيها در تابستان90 به طور متوسط ماهانه 825 هزار 
تومان براي اجاره 


اين شاخص در واقع نشان ميدهد كه هزينه تهيه مواد اوليه و ساير هزينههاي كارگاهي نظير مزد و خدمات فني به طور ميانگين چقدر افزايش داشته است. افزايش هزينه توليدكننده تا جايي كه براي تمامي بنگاهها و
بالا بودن قیمت تمام شده کالاهای تولیدی در کارخانههای 
ایران نسبت به کارخانههای مشابه خارجی، حتی در کشورهای نهچندان پیشرفته، 
نقل محافل اقتصادی و صنعتی است و عمدتا به عنوان نقطه ضعف اساسی در کارخانه
 داری ایرانیان مطرح میشود. 
واقعیت این است که قیمت تمام شده کالاهای تولیدی در ایران بالا است و حذف 
مزیتهایی از قبیل انرژی ارزان توان رقابتی کالاهای ایرانی در سطح جهان را 
از بین میبرد. اما با یک بررسی ساده میتوان دریافت سهم مولفههای 
حسابداری محاسبه قیمت تمام شده در افزایش این قیمت سهم کمی است و عوامل 
غیرمالی، یا نامشخص مالی، در آن سهم بیشتری دارد. 
 در فهرست بندی عوامل تاثیرگذار بر بالا بودن قیمت تمام شده کالاهای ایرانی باید به موارد زیر توجه کرد:
بر اساس تازهترین گزارش سازمان جهانی خواربار (فائو) شاخص 
قیمت مواد غذایی در دومین ماه از سال جدید میلادی یک درصد افزایش یافت و به
 اين ترتيب پيشبيني كارشناسان مبني بر سيرنزولي قيمتها در 2012 درست از 
آب در نيامد. 
بنا به تحليل كارشناسان «فائو» قیمت مواد غذایی در جهان 
طی ماه فوریه نسبت به ماه ژانویه افزایش داشته است که علت اصلی آن رشد قیمت
 غلات روغنهای نباتی و شکر بوده است.
این موضوع از آنجا موجب نگرانی تحلیلگران شده است که طی 6 ماه گذشته میزان رشد قیمت این اقلام بیسابقه بوده است. قیمت جهانی مواد غذایی در فوریه 2012 نسبت به

مفاهيم اقتصاد در زندگي روزمره
محمدحسين رحمتي*
این ستون مثالهایی ساده از کاربرد آموزههای اقتصاد در زندگی روزمره است و نشان میدهد که در هر رویدادی استفاده از مفاهيم اقتصادي به فهم بهتر مساله كمك ميكند.27تیر 1390- امروز گزارشی در روزنامه شرق به چاپ رسید با این محتوا که قیمت هتلها در شهرهای توریستی ایران به طور متوسط حدود 2 برابر قیمت هتلهای معادل در کشورهای توریستی مشابه است. برای مثال قیمت هتل 5 ستاره در شیراز شبی 70 هزار تومان و در استانبول شبی 45 هزار تومان گزارش شده است. دلايل متعددی برای این گرانی میتوان ذکر کرد. اول آنکه در شیراز تنها 5 هتل پنجستاره دائر میباشد درحالیکه در استانبول حداقل50 هتل فعال میباشند.
اگر تعداد مسافرین در استانبول کمتر از 10 
برابر تعداد مسافرین در شیراز باشد، میتوان ادعا کرد که هتلهای5 ستاره در
 شیراز نسبت به استانبول قدرت بازار بیشتری دارند و لذا گرانتر قیمتگذاری
 میکنند. دلیل دوم اینکه در استانبول این 50 هتل پنجستاره در تمام شهر 
گسترده شده است و لذا در استانبول هتل با هر کیفیتی در دسترس است. برای 
مثال میتوان هتلهایی یافت که در مناطق با زمین ارزانتر احداث شده باشند و
 لذا با هزینه فرصت زمین کمتر، اجاره هر شب کمتری دارند.
بنابر قانون، 
قیمتگذاری در هتلهای ایران در سرتاسر سال باید بدون تبعیض باشد و لذا 
قیمت هتلها در بیشترین روز تقاضا در سال، با قیمت همان اتاق در یک روز 
معمولی برابر است. هتلداران برای بیشینهکردن سودشان ترجیح میدهند، برای 
روزی که بیشترین مسافر را دارند وزن بیشتری در قیمتگذاری قائل شوند. 
بنابراین وضع چنین قانونی موجب میشود هتلدارانی که قدرت بازار دارند، 
متوسط سالانه گرانتری اخذ کنند. 
در نهایت و احتمالا از همه مهمتر 
«نرخ تبدیل ارز» است. اجاره هتل به یک مسافر خارجی صادرات خدمات است. وقتی 
نرخ حقیقی دلار کاهش مییابد باعث میشود در مقایسه میان قیمت هتل در 
ایران و ترکیه، قیمت هتل ایرانی گران شود و قیمت هتل استانبول ارزان شود. 
فرض کنید یک روزه قیمت ارز دوبرابر شود. در این صورت فردا قیمت یک شب اتاق 
در هتل استانبولی 90 هزار تومان میشود، در حالیکه قیمت هتل در شیراز همان
 75 هزار تومان میماند.
*دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه آستین
Mh.rahmati@gmail.com
ماخذ:دنیای اقتصاد/تهیه شده در: وب نوشت پنگان
 نويسنده: استفاني دايموند
 مترجم: م.زارع
 بخش دوم
توجه!
مردم
 روی وب بیشتر به دنبال چه هستند؟ یک بررسی از بالاترین میزان جستوجوهای 
گوگل در آمریکا در آوریل 2007 نشان میدهد که مردم بیشتر چه اطلاعاتی را به
 صورت آنلاین جستوجو میکنند:

 مترجم: زهره همتیان
ممکن است عجیب به نظر برسد، اما کسب و کارهای کوچک 
به طور فزایندهای به افزایش حقوقها روی آوردهاند. به احتمال زیاد این 
صاحبان کسب وکار همچنین برنامه ریزی کردهاند که یا فروش بیشتری داشته 
باشند یا اینکه قیمتهایشان را درسال آینده افزایش دهند تا بتوانند 
هزینههای حقوق و دستمزد افزوده را تامین کنند.