منبع:روزنامک دکتر کیهانی زاد/تهیه شده در: وب نوشت پنگان
شرکت خودروسازی بی ام و آلمان اعلام کرد مرسدس بنز بزرگترین فروشنده خودروهای لوکس در سال 2012 میلادی خواهد بود.
پیشبینی ميشود در سال آینده بی ام و آلمان هم از این نظر در جایگاه دوم دنیا قرار داشته باشد. این دو برند که هر دو به آلمان تعلق دارند در سال جاری میلادی نیز از بزرگترین خودروسازان دنیا بودند و انتظار ميرود در سال 2012 میلادی فروش این دو برند در دنیا 10 درصد رشد کند.
دو شرکت تولیدکننده خودروهای لوکس مذکور در جریان بحران اقتصادی دنیا با مشکلات مالی دست و پنجه نرم کردند و شاهد کاهش تقاضا برای محصولاتشان بودند.

ماخذ:دنیای اقتصاد/تهیه شده در: وب نوشت پنگان

مترجم: آوا کشاورز
ریچارد راملت، استاد مدیریت دانشگاه UCLA معتقد است استراتژیهای بد بسیار فراوان است. مدیران ارشدی که بتوانند آنها را تشخیص دهند، میتوانند شانس بیشتری برایایجاد استراتژیهای درست و مناسب داشته باشند.
لرد هوراتیو نلسون، فرمانده ناوگان دریایی بریتانیا در جنگ با ناوگان فرانسه و اسپانیا (تحت فرماندهی ناپلئون) بود. دراین جنگ ناپلئون میخواست پس از شکست ناوگان بریتانیا در تنگه جبل الطارق به اهداف آن کشور نزدیک شود. مشکل لرد نلسون کم تعداد بودن ناوگانش نسبت به ناوگان دشمن بود. تا قبل ازاین جنگ در سال 1805، تاکتیک جنگ دریاییاین بود که هر یک از دو ارتش در یک خط در روبهروی دیگری قرار میگرفت و به سمت ارتش روبهرو شلیک میکرد. در این حالت، معمولا ناوگان برنده، ناوگانی بود که کشتیهای بیشتری در اختیار داشت که براین اساس ناوگان بریتانیا میبایست بازندهاین نزاع میشد.
لرد نلسون تاکتیک (استراتژی) دیگری دراین جنگ برگزید تا بتواند تعداد کمتر ناوگانش را جبران کند. او به جای استقرار کل ناوگان در یک ردیف، آنها را به دوستون عمودی تقسیم کرد. دراین حالت کشتیهای کمتری در تیررس ناوگان مقابل قرار میگرفتند هرچند که دو کشتی پیش رو در خطر بیشتری قرار داشتند. لرد نلسون با آگاهی از مهارت کمتر توپچیهای ناوگان فرانسه و اسپانیا نسبت به مهارت بالای توپچیهای بریتانیا بهاین نتیجه رسید که توپچیهایش میتوانند با این استراتژی با تلفات کمتر، کشتیهای بیشتری از دشمن را زیر آتش بگیرند. تصمیم او درست بود؛ ناوگان اسپانیا و فرانسه 22 کشتی از 28 کشتی خود را از دست داد و بریتانیا تنها یک کشتیاش را.
دراین مقاله بر آنم تا ویژگیهای استراتژی بد را ترسیم نمایم و دلایل رایج بودن آن را شرح دهم. توجه داشته باشید که گسترش و توسعه تدریجی استراتژی بد میتواند همه ما را نیز تحت تاثیر قرار دهد. دولتها زیر بار هدفها و شعارها چنان سنگین شدهاند که روز به روز توانشان در حل مشکلات کاهش مییابد.
هیات مدیره شرکتها معمولا استراتژیهایی را که کمی با افکار امال گونه شان فاصله دارد کنار میگذارند. سیستم آموزشی آمریکا از نظر «اهداف» و «استانداردها» بسیار قوی است، ولی در درک و ثبت عوامل کاهش عملکرد بسیار ضعیف است. تنها چارهاین است که بیش از پیش از رهبرانمان انتظار داشته باشیم. بیش از کاریزما و چشم انداز، ما باید از آنها استراتژی خوب بخواهیم.
نشانههای استراتژی بد
خبرگزاری میراث فرهنگی/تهیه شده در: وب نوشت پنگان
جام جم /تهیه شده در: وب نوشت پنگان

لودويگ فون ميزس
مترجم: محسن رنجبر
منبع: كاپيتاليسم مگزين
در بيان ماركس و انگلس، واژههاي كمونيسم و سوسياليسم يك معنا دارند. گاه و بيگاه به جاي هم به كار ميروند، بي آنكه تمايزي ميان آنها نهاده شود.
اين داستان در مورد همه گروهها و فرقههاي ماركسيست تا سال 1917 نيز صادق بود. احزاب سياسي ماركسيست كه مانيفست كمونيست را مرامنامه لايتغير مكتب خود ميدانستند، خود را احزابي سوسياليست ميخواندند. اثرگذارترين و پرجمعيتترين اين احزاب يعني حزب ماركسيست آلمان، نام حزب سوسيالدموكرات را براي خود برگزيد. در ايتاليا، فرانسه و همه كشورهاي ديگري نيز كه احزاب ماركسيست در آنها تا پيش از سال 1917 نقشي را در زندگي سياسي بازي ميكردند، واژه سوسياليست به همين شيوه جاي واژه كمونيست را ميگرفت. پيش از 1917 هيچ ماركسيستي حتي جرات نميكرد كه ميان كمونيسم و سوسياليسم تمييز بگذارد.
در 1875، ماركس
مجتبي فخري: به طور یقین 50 میلیون تومان یا مبلغی نزدیک به این رقم، این روزها برای اغلب مستاجران ساکن در تهران، بودجهاي غیرقابل تامین برای خرید یک واحد مسکونی به اصطلاح سوئیت در مناطق کم کیفیت و پر ازدحام تهران است.
از سوی دیگر شواهد همیشه نشان داده مستاجرانی که از طریق وام، قرض، رهن و بودجه ناچیز تصمیم به خانه دار شدن گرفته اند در بازار مسکن مناطق جنوبی تهران تن به خرید ملکی میدهند، البته اکثر واحدهایی که با قیمت کمتر از 50 میلیون تومان به بازار فروش عرضه میشوند، چند سال ساخت با حداقل امکانات هستند، اما خرید این دسته از واحدهای مسکونی از نظر مستاجرانی که قدرت مالی کافی برای خرید ندارند، گام بزرگی است برای صاحبخانه شدن و از طرف دیگر فروشندههای این سوئیتهای مسکونی سعی میکنند از کوچکترین یا پیش پا افتادهترین امتیاز واحدشان، برای برتری ملک شان استفاده کنند.
کوچه ماشینرو
در خیابان دامپزشکی یک واحد 27 متری به قیمت 37 میلیون تومان آماده تحویل به خریداران با این شرایط است، 10 میلیون تومان وام، 12 میلیون تومان رهن و 15 میلیون تومان نقد.
فروشنده این واحد مسکونی اعلام کرده موقعیت کوچه این واحد مذکور، ماشینرو است.
اکازیون، حیاط خلوت
واحدی 35 متر مربعی واقع در خیابان 16 متری امیری به همراه 20 میلیون تومان وام برای فروش به بازار عرضه شده و البته این واحد به میزان 12 میلیون تومان در رهن است و خریدار میتواند تنها با پرداخت 13 میلیون تومان صاحب این واحد شود و مالک اظهار کرده این واحد اکازیون است چرا که از حیاط خلوت برخوردار است.
علاوه براین یک واحد متراژ کوچک با شرایط ویژه به بازار معاملات ملکی معرفی شده است؛ این واحد مذکور 46 متر مربع واقع در طبقه دوم به صورت تک واحدی است. این ملک در خیابان راهآهن، ابتدای خیابان جوادیه است و به نقل از فروشنده رو به آفتاب بودن یکی از امتیازات مهم این واحد به شمار میآید.

ماخذ:دنیای اقتصاد/تهیه شده در: وب نوشت پنگان

در حالي كه ميزان صادرات زعفران ايران در بستهبنديهاي كوچك كاهش شديدي نشان میدهد، ميزان صادرات زعفران در بستههاي 30 گرمي كه در كشورهاي مقصد باز و مجدد بستهبندي ميشوند رشد چشمگيري داشته است. بر اساس بخشنامه گمرك صادرات زعفران در دو تعرفه مجزا تعريف شده كه يكي مربوط به بستهبنديهاي زير 10 گرمي و ديگري مربوط به بستهبنديهاي 10 تا 30 گرمي است. با این حال اگرچه دولت براي بستهبنديهاي زير 10 گرمي جوايز صادراتي در نظر گرفته است، اما در چهار ماه نخست امسال صادرات اين نوع زعفران از 5/48 ميليون دلار در مدت مشابه سال گذشته به پنج ميليون دلار در چهار ماهه امسال كاهش يافته است.
اين در حالي است كه صادرات زعفران در بستهبنديهاي 30 گرمي كه به گفته نايبرييس اتحاديه صادركنندكان زعفران ايران به راحتي در خارج از كشور باز و مجددا بستهبندي ميشوند، روند بسيار فزايندهاي داشته و ميزان صادرات اين نوع زعفران در چهار ماهه امسال با بيش از 500 درصد رشد نسبت به رقم 16 ميليون دلاري سال گذشته به 100 ميليون دلار رسيده است.
نايب رييس اتحاديه صادركنندگان زعفران در گفتوگو با «ایسنا» علت رشد صادرات در بستههای بزرگ تر را این میداند که صادرات بيش از 30 گرمي مشمول جريمه صادراتي ميشود به همين دليل صادركنندگان، زعفران در بستههاي 30 گرمي را كه راحتتر قابل باز شدن هستند، صادر ميكنند.
سعيد غفارزاده گفت: طبق اعلام دولت صادركنندههايي كه زعفران را به صورت فلهاي يا در بستههاي بيش از 30 گرمي صادر كنند به ازاي هر كيلو 166 دلار جريمه ميشوند كه چون صادركنندههاي زعفران به ميزاني منفعت ندارند كه اين جرايم را بپردازند، بنابراين در بستههاي 30 گرمي زعفران را صادر ميكنند تا اين بستهبنديها در اروپا و كشورهاي ديگر خريدار عوض شود. به گفته او معمولا اين زعفرانها پس از تغيير بستهبندي در كشورهاي خريدار در بستهبنديهاي كوچكتر عرضه ميشوند.
ماخذ:دنیای اقتصاد/تهیه شده در: وب نوشت پنگان

داستان پول بيپشتوانه
مترجم: شاهین رسولیان
منبع: How an Economy Grows and Why it Crashes
بخش سيزدهم
همانطور که از قسمت قبل به خاطر دارید، جزیره یوسونیا کم کم صنایع تولیدی را به جزیره سینوپیا سپرد و خود مشغول به ارائه محصولات خدماتی شد. به مرور جزیره یوسونیا تبدیل به مصرفکننده کالاهای جزیرههای دیگر شد و در قبال آن فقط برگه ماهی میپرداخت. البته بن برناکل با خوشحالی از این اتفاق یاد میکرد چراکه میپنداشت مصرف بیش از حد تقاضا را زیاد میکند و تقاضای زیاد هم چرخ اقتصاد را به گردش در میآورد.
بالاخره همچنان که جزیره یوسونیا برگه ماهی چاپ میکرد و این برگهها در جزیرههای دیگر انباشته میشد، برای برخی جزیرهها این سوال پیش آمد که آیا یوسونیا توان بازخرید این تعداد برگه را دارد.
چاک دبونگو، رهبر خردمند جزیره طبلستان، میدانست که ادعای یوسونیا در مورد توانمندی اقتصادیاش نادرست است و همچنین میدانست که قبول برگه ماهی از آنها صرفا موجب منفعت بیش از پیش برای آنها میشود. لذا تصمیم گرفت تا برگههای جزیره خود را با ماهی واقعی در بانک جزیره یوسونیا معاوضه کند.
وقتی جزیره طبلستان دست به چنین اقدامی زد، اقتصاد یوسونیا دوباره دچار بحران شد. دوباره ماهیهای دولتی کوچک شد و تورم در جزیره به نقطه بحرانی رسید.
مشاور اقتصادی مجلس به نماینده ارشد جزیره، اسلیپری دیکسون، گوشزد کرد که اگر جزیرههای دیگر هم از طبلستانیها تبعیت کنند و برای بازخرید برگهها به بانک سرازیر شوند، ذخیره ماهی بانک به کلی تمام میشود و برگهها کاملا بیارزش میشوند. در این جا بود که برناکل و نمایندگان نگران شدند.
اسلیپری به دلیل کمبود استخوان ماهی برای حل مشکل و عدم تمایل برای اعمال فشار بر داخل، تصمیم گرفت تا ضررها و فشارهای احتمالی را به جزیرههای دیگر تحمیل کند. او باجه بازخرید ماهی را به روی خارجیها بست. از آن به بعد ارزش برگههای ماهی در بازار بین جزیرهای دیگر به قابلیت معاوضه شدن با ماهی واقعی بستگی نداشت، بلکه براساس توافق بین فروشنده و خریدار تعیین میشد. در واقع ارزش برگهها تابع موقعیت اقتصادی و نظامی یوسونیا بود.
از بین رفتن استاندارد ارزش برگه ماهی باعث شد تا جزیرههای اطراف اعتماد خود را نسبت به این برگهها از دست بدهند و لذا ارزش این برگهها بیش از پیش کاهش یافت. البته از آنجایی که این برگهها معمولترین نوع پول و ابزار مبادلاتی بود همچنان در بین مردم رواج داشت و ارزشش در یک سطح کمی تثبیت شد. بستن باجه بازخرید ماهی به روی خارجیها باعث شد تا جزیره بتواند بحران داخلی را کنترل کند و از بروز انقلاب در جزیره جلوگیری کند.
چاک دبونگو رهبر طبلستانیها سخنرانیهای تهدید آمیزی علیه یوسونیا میکرد، اما معلوم بود سخنان او غلوی بیش نیست. قدرت نظامی یوسونیا شکست ناپذیر بود.
اسلیپری چندی بعد خودش توسط عوامل خودی به قتل رسید.
اقتصاد یوسونیا به دلیل بحران ازدیاد پول نقد، تورم بیش از حد و مسئولیت در قبال برگههای ماهی موجود در بازار، بهرغم بسته بودن باجه بازخرید برگه، به کلی نابود شد. اما چند سال بعد با انتخاب رافی ردفیش به عنوان نماینده ارشد، امیدهای تازهای در جزیره پیدا شد.
رافی موفق شد تا مالیاتها را کاهش دهد، برخی قوانین دردسرساز را لغو کند و موانع تجارت آزاد با جزیرههای دیگر را بردارد. البته او نتوانست به قول خود مبنی بر کاهش هزینههای دولت عمل کند. بهرغم شرایط خوب تجاری که او فراهم کرده بود، مالیات دریافتی کفاف مخارج دولت را نمیداد.
خوشبختانه ماهی تازه از جزیرههای خارجی دوباره به بانک یوسونیا وارد شد. برگههایی هم که سابق بر این در قبال ماهیها پرداخت میشد هرگز با ماهی واقعی بازخرید نشد. با توجه به این اوضاع مساعد یوسونیا خود را برای تجربه یک شکوفایی بیسابقه آماده میکرد.
برای اطلاع خوانندگان بد نیست اشاره کنیم از بدو تاریخ تاکنون بشر اشیای زیادی همانند نمک، سنگ، صدف و ... را به عنوان پول نقد مورد استفاده قرار داده است. اما کمکم به سمت استفاده از فلزات قیمتی رفت. این تحول تصادفی نبود. فلزات قیمتی تمام شرایط لازم مانند کمیابی، یکتایی، دوام و شکل پذیری را داشتند تا تبدیل به پول نقدی با ارزش شوند.
حتی اگر مردم فلز را به عنوان پول نقد قبول نمیکردند، باز هم ارزش و کارآیی خود را داشت و میشد از آن استفادههای دیگر کرد.
اما پول کاغذی فقط تا زمانی ارزش دارد که عده زیادی از مردم اعتبار آن را قبول داشته باشند. از آنجایی که این نوع پول ارزش و کارآیی ذاتی ندارد و به هر میزان قابل تولید است، اگر تعداد زیادی از مردم نسبت به آن بیاعتماد شوند، هیچ گونه ارزش و کارآیی دیگری نخواهد داشت.
واقعیت این است که قبلا سابقه نداشت بشر همه فعالیتهای اقتصادی خود را براساس پول کاغذی غیرقابل بازخرید انجام دهد.
یک کشور در عمل نمیتواند با پول بیارزش فعالیت کند در حالی که کشورهای همسایه پول با ارزش چاپ میکنند. چراکه کشورهای همسایه این پول بی ارزش را قبول نمیکنند و در نتیجه کمکم در داخل بازار سیاه پولهای خارجی بهوجود میآید.
ماخذ:دنیای اقتصاد/تهیه شده در: وب نوشت پنگان

مترجم: زهره همتیان
توفان فکری یا یورش افکار روشی برای برانگیختن خلاقیت در یک گروه است که برای تولید تعداد زیادی ایده در مورد یک مساله به کار میرود و تکنیکی است که میتواند برای خلق ایدههای جدید و حل مسائل در کسب و کارمورد استفاده قرار گیرد. این یک تکنیک نوآورانه است که تفکرات خلاقانه را حمایت میکند و معمولا ایدههایی مطرح میشوند که ممکن است به طور معمول به آنها توجهی نشود.
توفان فکری (ایجاد ایدههای خلاقانه) برای یافتن راههای جدید در کسبوکار و همچنین تمرکز روی مشکلات یا فرصتهای جدید میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
چرا توفان فکری؟
توفان فکری با تولید انبوه ایدهها و راه حلها سر و کاردارد و ارتباطی با تجزیه و تحلیل و تصمیم گیری ندارد، فرآیند تجزیه و تحلیل و تصمیمگیری در مرحله بعدی مورد توجه قرار میگیرد. هدف از برگزاری این جلسات مطرح شدن هر چه بیشتر ایدهها است و با کیفیت کاری ندارد.
نحوه شکلگیری گروه
اگر تعداد افراد گروه بین 4 تا 12 نفر باشد، همگی فرصت لازم را برای مشارکت خواهند داشت. چنانچه اعضای گروه یکدیگر را بشناسند، تبادل اندیشه و ایدهها آسان تر خواهد بود. لازم نیست تمام افراد گروه در رشته مورد نظر متخصص باشند. در حقیقت، اغلب موارد بهتر است که یک گروه متنوع با تخصص و تجربههای گوناگون داشته باشیم. ترکیب افراد را در گروه با دقت انتخاب کنید. به ویژه اگر سطوح مختلف مدیریتی یا ارشد در گروه حاضر باشند، برخی از افراد ممکن است احساس کنند، نمیتوانند آزادانه صحبت کنند.
آگاهی و درک مشکلات و فرصتها
برای تمام افراد حاضر در گروه لازم است که درک کامل و شفافی از موضوع جلسه توفان فکری داشته باشند. اگر امکان دارد، قبل از شرکت در جلسه برای گروه در مورد پیش زمینه مشکل یا فرصت توضیحاتی ارائه دهید. جستوجو و کندوکاو را تا جایی ادامه دهید که علت اصلی مشکل یا موانع بر سر راه فرصتها درک شوند. سعی کنید مشکل یا مساله را در یک جمله تعریف کنید.
چند قانون اصولی را تنظیم کنید
قبل از شروع جلسه مهم است که تعدادی قانون را برای گروه قرار دهید:
• همه باید پذیرای افکار و ایدههای دیگران باشند.
• کسی نباید ایده خود را بسیار فوقالعاده بداند.
• ایدههای تمام افراد باید در نظر گرفته شوند.
• همه باید حامییکدیگر باشند.
• ایده هیچ کس نباید مورد انتقاد و سرزنش قرار گیرد.
• تمام ایدهها مورد استقبال قرار میگیرند، مهم نیست که ظاهرا احمقانه به نظر بیایند.
جلسات توفان فکری
• از یک تسهیل گر استفاده کنید. این فرد وظیفهاش این است که تمام ایدههای گروه را ترجیحا روی نمودار یا تابلویی در اتاق جلسه ثبت میکند.
• جوی آرامبخش را مهیا کنید. جلسه را با یک فعالیت
فرح بخش و سرگرمکننده آغاز کنید تا گروه را آماده سازید و به آنها این امکان را بدهید تا با هم آشنا شوند.
• سعی کنید جوی دوستانه را فراهم کنید تا از تمام ایدهها استقبال شود، اهمیتی ندارد که ایدهها غیرمنطقی و نامعمول باشند.
• همه را تشویق کنید تا ایدههای خود را مطرح کنند. هدف این است که تا آنجا که امکان دارد، ایده و فکر جمع کنید.
• ارزیابی در مراحل بعدی قرار دارد. هدف از جلسات توفان فکری تولید ایدهها است و نباید طي اين جلسه زمانی را برای ارزیابی اختصاص دهید.
• جلسات باید دارای ریتمی سریع و مفرح باشد. گروه را تشویق کنید تا ایدههای یکدیگر را گسترش دهند.
• زمان جلسه را به 45 تا 60 دقیقه محدود کنید. جلسه توفان فکری میتواند خستهکننده شود و اگر بحثی ناتمام باقی مانده، آن را به جلسه دیگری موکول کنید.
پس از جلسه
تمام ایدههای مطرح شده در جلسه را یادداشت کنید و آنها را در گروههای مرتبط دستهبندی کنید. یک کپی از برگه ایدههای یادداشت شده را به هر کدام از اعضای گروه بدهید و از آنها بخواهید پنج ایده برتر را انتخاب کنند. از همه افراد بخواهید تا دلیل انتخاب خود را با جزئیات شرح دهند و پتانسیل هر ایده را بیان کنند.
جمعبندی
جلسات توفان فکری راه خوبی برای تولید ایدهها و حمایت کردن از راهکارها و راه حلهایی است که قبلا مورد توجه قرار نمیگرفتند. دارا بودن ترکیبی مناسب در گروه حائز اهمیت است و تمام اعضای گروه باید بتوانند در محیطی حمایتی، آزادانه مشارکت داشته باشند. جلسات باید دارای ریتمیسریع و مملو از ایدههای مطرح شده باشد. طی جلسه، ارزیابی صورت نمیگیرد اما بعد از آن باید اين كار انجام شود.
ماخذ:دنیای اقتصاد/تهیه شده در: وب نوشت پنگان

بررسيهاي انجام شده نشان ميدهند كه بيش از نيم ميليون خانواده در آمريكا در 100 شهر بزرگ اين كشور به هيچ نوع وسيله حملونقل عمومي اعم از خودرو، اتوبوس يا قطار شهري دسترسي ندارند.
براساس مطالعهاي كه از سوي موسسه بروكينگز انجام شده، اين تعداد از خانوادههاي آمريكايي دردسرهاي زيادي براي انجام امور روزمره خود مانند رفتن به محل كار، بردن بچهها به مدرسه و خريد مواد غذايي مورد نياز دارند. موسسه بروكينگز اعلام كرده كه 700 هزار خانواده آمريكايي در دسترسي به وسايل حملونقل حتي خودرو دچار مشكل جدي بوده و از اين تعداد بيش از 100 هزار خانواده در آتلانتا، دالاس و هوستون زندگي ميكنند. به گزارش رويترز، اين در حالي است كه براساس آمار در سال 2009 بالغ بر 133 ميليون دستگاه انواع وسايل حملونقل عمومي و خصوصي در آمريكا پلاكگذاري شدند. اما هنوز بيش از 10 ميليون خانواده آمريكايي فاقد خودروي متعلق به خود هستند. اغلب اين خانوادهها جزو خانوادههاي كمدرآمد آمريكا محسوب ميشوند.
ماخذ:دنیای اقتصاد/تهیه شده در: وب نوشت پنگان

نماينده صنف سيركاران گفت: در حالي كه واردات سير به كشور ممنوع است، اما روزانه 3 الي 4 هزار تن به صورت غيررسمي و قاچاق، وارد كشور و در بستههاي جديد حتي در حجمهای 50 تا 100 تنی، در ميادين شهرداري عرضه ميشود.
به گزارش «فارس» محسن رشيدي افزود: سير چيني كيلويي 500 الي 700 تومان، خريداري و از مسيرهاي دبي، سوريه و عراق وارد كشور میشود و سپس كيلويي 2 تا 3 هزار تومان در داخل عرضه میگردد. اين در حالي است كه كشاورزان داخل بذر سير را كيلويي 5 هزار تومان خريداري و كشت كردهاند. ضمن اینکه واردات سیر در حالی انجام میشود که دولت براي واردات هر كيلو سیر، 2 هزار تومان تعرفه در نظر گرفته است.
ماخذ:دنیای اقتصاد/تهیه شده در: وب نوشت پنگان

منبع: دایره المعارف فلسفه استنفورد
اقتصاد معاصر بسیار گونهگون است و مکاتب مختلف و شاخههای مختلفی دارد. حتی آنچه اقتصاد «ارتدوکس» یا «جریان اصلی» نامیده میشود نیز بسیار گونهگون است.
برخی از اقتصادهای جریان اصلی بسیار نظریاند، در حالی كه بسیاری از آنها کاربردیاند و تنها متکی به یک نظریه ابتدایی هستند. هم شاخههای نظری و هم شاخههای کاربردی، خود به دو بخش اقتصاد خرد و اقتصاد کلان تقسیم میشوند. اقتصاد خرد بر روابط میان افراد متمرکز است (البته بنگاهها و خانوارها اغلب به مثابه افراد تلقی میشوند و تقاضای مشتری در عمل اغلب به صورت کل (aggregate) در نظر گرفته میشود). افراد ترجیحاتی دارند که انتخابهایشان را هدایت میکند. مصرفکنندگان کالاهای بیشتر را کمتر ترجیح میدهند و بنابراین «نرخهای جانشینی نهايی نزولی» دارند؛ یعنی آنها وقتی مقدار زیادی از یک کالا دارند، مقدار کمتری برای هر واحد اضافه آن پرداخت میکنند و این در مقایسه با زمانی سنجیده میشود که مقدار کمی از آن کالا دارند. بنگاهها در پی افزایش سود با توجه به روند نزولی بازدهها هستند: یعنی با ثابت گرفتن همه نهادهها، افزایش واحدهای یک نهاده خاص موجب افزایش تولید میشود، اما نرخ این افزایش نزولی است. اگرچه اقتصاددانان، ایدهآلنگرانه فرض میکنند که در بازارهای رقابتی، بنگاهها و افراد نمیتوانند بر قیمتها اثر بگذارند، اما آنها به فعل و انفعالات استراتژیک نیز علاقهمندند که در آنها انتخابهای عقلانی افراد جدا از هم، به هم وابسته است. نظریه بازیها که به مطالعه فعل و انفعالات استراتژیک میپردازد، به همین دلیل اهمیتی روزافزون هم در اقتصاد خرد نظری و هم در اقتصاد خرد کاربردی یافته است. اقتصاددانان، خروجی فعالیتهای بنگاهها برای حداکثرسازی سود و تلاشهای مشتریان برای به بهترین نحو ارضا کردن ترجیحاتشان را همچون «تعادلی» مدل میکنند که در آن هیچ تقاضای اضافی در هیچ بازاری وجود ندارد. این، یعنی هر کس هر آنچه بخواهد را میتواند به قیمت جاری بازار تهیه کند. هیچ تقاضای اضافهای نیست و هیچ عرضه اضافهای هم نیست، مگر آن که کالایی مفت باشد.
اقتصاد کلان درگیر روابط میان کلهای اقتصادی است و خصوصا متمرکز بر مسائل مربوط به چرخه تجاری و تاثیر سیاستهای پولی و مالی بر اقتصاد است. بسیاری از اقتصاددانان جریان اصلی دوست دارند اقتصاد کلان و اقتصاد خرد را با هم یکی کنند، اما اقتصاددانان کمی هستند که از چنین تلاشهایی خصوصا از بحث «کنشگرهای نوعي» (representative agents) راضی باشند(کرمان 1992، هوور 2001). «اقتصادسنجی» سومین شاخه مهم اقتصاد است که به تخمینهای تجربی و جزئی میپردازد و تا حدی مدلهای اقتصاد خرد و اقتصاد کلان را آزمون میکند(سامرز 1991 و هوور 1994).
اختلاف میان متخصصان اقتصاد کلان بسی بیشتر از متخصصان اقتصاد خرد یا اقتصادسنجی است. علاوه بر کینزینها و طرفداران اقتصادپولی، «اقتصاد نئوکلاسیک» (نظریه انتظارات عقلانی- بگ 1982، کارتر و مادوک 1984، هوور 1988، مینفورد و پیل 1983) چندین زیرشاخه دیگر تولید کرده که مثلا یکی از آنها نظریات «چرخه تجاری واقعی» است(کیدلند و پرسکات 1991، 1994؛ سنت 1998). زیرشاخههای جریان اصلی علم اقتصاد به سوالات خاصی در مورد رشد، بازارهای مالی، اشتغال، کشاورزی، منابع طبیعی، تجارت بینالملل و غیره نیز میپردازد. درون علم اقتصاد ارتدوکس نیز زیرشاخههای بسیاری وجود دارد مثل «نظریه نمايندگي» (جنسن و مکلینگ 1976، فاما 1980)، «مکتب شیکاگو» (بکر 1976)، یا «نظریه انتخاب عمومی» (برنان و بوکانان 1985، بوکانان 1975).
اگرچه اقتصاد جریان اصلی، غالب است و بیشترین توجه را به خود جلب میکند، اما مکاتب بسیار دیگری نیز وجود دارد. «اقتصاددانان اتریشی» دیدگاه ارتدوکس را در مورد انتخابها و اجبارها میپذیرند، اما بر عدم قطعیت تاکید دارند و میپرسند، آیا باید خروجیها را تنها تحت تعادل دید و در مورد ارزش مدلسازی ریاضیاتی تردید دارند(بوکانان و ونبرگ 1989، دولان 1976، کرزنر 1976، میزس 1949، 1978، 1981، روتبارد 1957، وایزمن 1983). «اقتصاددانان نهادگرای» سنتی ارزش نظریهپردازی کلی و مجرد را زیر سوال میبرند(هاجسون 2000، داگر 1979، ویلبر و هریسون 1078، وایزمن و روزانسکی 1991). آنها بر اهمیت جهانیسازی با ملاحظه هنجارها و رفتارهای درون نهادهای خاص تاکید دارند. آثار کاربردی اقتصاد نهادگرایانه، گاهی بسیار شبیه به اقتصاد کاربردی ارتدوکس است. آثار اخیری که در اقتصاد صورت گرفته است و باز هم نهادگرایانه خوانده میشود، در تلاش برای توضیح ساختار نهادها با تاکید بر هزینههای معامله، ناکاملی ناگزیر مبادلات و مسائلی است که «مدیران» در دیدهبانی و هدایت نمایندگانشان با آن مواجهند(ویلیامسن 1985؛ ماکی و همکاران 1993). «اقتصاددانان مارکسی» به طور سنتی نظریات کارل مارکس را بسط و توسعه میدادند، اما اخیرا بسیاری از اقتصاددانان مارکسی در مفاهیم و موضوعات سنتی مارکسی بازنگری کردهاند و ابزارهای نظریه اقتصاد ارتدوکس را عاریه گرفتهاند (موریشما 1973، رومر 1981، 1982). دیگر مکاتب موجود شامل «اقتصاددانان اجتماعی» (اتزیونی1988)، «اقتصاددانان رفتاری» (کامرر 2003، کامرر و همکاران 2003، تالر 1994، بنر و پوترمن 1998، وینتر 1962)، «پساکینزیها» (داو 1985، کرگل1976)، «نوریکاردینیها» (سرافا 1960، پاسینتی 1981، رونگاگلیا 1978) و حتی «اقتصاد شناختی» (Neuroeconomics) (کامرر 2007، کامرر و همکاران 2005، کامرر و همکاران 2008، روستیسینی 2005) است. اقتصاد به هیچ وجه یک کل همگن نیست.
ماخذ:دنیای اقتصاد/تهیه شده در: وب نوشت پنگان
ريسك و بازده
فنرسازی خاور
عوامل موثر بر قیمت و بازدهی هر سهم را میتوان به دو گروه تجزیه کرد؛ گروه نخست مرتبط با تاثیری است که هر سهم از عوامل کلی اقتصاد میپذیرد و گروه دوم وابسته به متغیرهایی است که تنها به خود همان سهم مربوط است. متغيرهاي اقتصادی مختلفی را میتوان به عنوان عامل تاثیرگذار روی بازده سهام در نظر گرفت اما اگر بخواهیم یک متغير را به عنوان تاثيرگذارترين متغير انتخاب کنیم بهترین انتخاب شاخص بازار سرمایه است. براي سادگي، تمام عوامل انحصاری که تنها بر یک سهم مؤثر هستند را نیز در یک عامل خلاصه میکنیم.
به این ترتیب میتوان مدل معروف به مدل بازار را ساخت. مطابق این مدل، بازده هر سهم از دو عامل تشكيل ميشود كه يك جزء آن ناشي از بازار است كه ضریب تاثیر پذیری سهم از بازار را بتا مينامند؛ جزء ديگر بازده هر سهم مربوط به خود سهم است كه آلفا ناميده ميشود. به بيان آماري، اين مدل از رگرسيون بازده هر سهم بر شاخص بازار، حاصل ميشود كه عرض از مبدأ رگرسيون آلفا و شیب رگرسيون نیز همان ضریب بتا است.
به عنوان مثال اگر متوسط بازده سهمی 15درصد، بتای آن 0/5 و بازده بورس 20درصد باشد، 10درصد= 0/5×20درصد از بازده آن متاثر از بازار و آلفای آن برابر 5درصد بوده است یعنی به طور متوسط، 5درصد از بازده آن سهم مستقل از وضع كلي بازار و مختص خود شركت و 10درصد از بازدهي متاثر از وضع كلي بازار بودهاست.
در اين مدل از داده هاي تاريخي جهت محاسبه آلفا و بتا استفاده شده و بديهي است ممكن است اتفاقات آتي متفاوت از روند گذشته سهم باشد.
مطابق محاسبات اين مدل، در طول سه سال گذشته، ميانگين بازده ساليانه فنرسازی خاور 8درصد، بتای آن 33/1 و ميانگين بازده سالیانه بورس در این مدت 35درصد بوده است. بنابراین حدود 46درصد (كه از ضرب 35درصد و 33/1 بهدست ميآيد) از بازده این شرکت متاثر از بازار و آلفای آن برابر 38-درصد بوده است؛ یعنی به طور متوسط، 38-درصد از بازده اين سهم مستقل از وضع كلي بازار و مختص خود شركت و 46 درصد از بازدهي متاثر از وضع كلي بازار بودهاست.
www.savbroker.com
ماخذ:دنیای اقتصاد/تهیه شده در: وب نوشت پنگان