برگی از تاریخ فرش ایران (3)

حمید کارگر- سال‌هاست که کنشگران و اهالی هنر- صنعت فرش دستباف ایران همگی بر این باورند که «کیفیت»، برگ برنده فرش ایرانی در هماوردی با رقباست و اگر چه نیروی کار ارزان و قیمت تمام شده پایین نقطه قوت دیگر کشورهای تولیدکننده فرش دستباف است، کیفیت بالای دستبافته‌هاي ایرانی موجب مي‌شود تا خریدار و مصرف‌کننده نهایی این محصول حاضر به پرداخت بهایی افزون‌تر باشد.

سال‌هاست که دلسوزان و پیشکسوتان هنر- صنعت فرش دستباف ایران هشدار مي‌دهند که نباید با صدور فرش‌هاي نازل و بی‌کیفیت، اعتبار پیشین را خدشه‌دار کرد و به برند فرش ایرانی آسیب برسانیم.سال‌هاست که اهل فن در این هنر- صنعت انذار مي‌دهند که شاید با اندکی کاستن از مرغوبیت مواد اولیه یا ایجاد تغییر در سبک بافت اصیل بتوان کمی سرعت بافت را بالا برد یا قیمت تمام شده را قدری پایین آورد یا بازاری را برای مدتی کوتاه به کف آورد ولی در دراز مدت آنچه از این ماجرا لطمه مي‌بیند، کلیت فرش ایرانی است و این زیان گریبان همه را خواهد گرفت.سال‌هاست که دست‌اندرکاران هنر- صنعت فرش ایران از تشکل‌هاي فعال در این حوزه مي‌خواهند تا مانع از صدور فرش‌هاي معیوب شوند، از گمرک مي‌خواهند از صدور فرش‌هاي بی‌کیفیت جلوگیری کند، از دولت مي‌خواهند سیستم نظارتی ویژه‌اي در این مهم تدارک ببیند و از همه ابزارهای تنبیهی و تشویقی بهره ببرد.این هوشمندی در پیشینیان ما نیز بوده است که آسیب‌هاي محتمل از صدور فرش‌هاي ناراست را دریابند و برای پيشگیری از این روند تدبیری بجویند. تدبیری که همانا وادار شدن همه صادرکنندگان به اخذ پروانه صدور از شرکت سهامی فرش ایران و مکلف شدن این شرکت به بازرسی همه فرش‌هاي صادراتی بوده است.هیات وزرا در جلسه سوم خردادماه سال 1316 بر طبق پیشنهاد اداره کل تجارت چنین مصوب کرده‌اند که:«...1) صدور فرش توسط تجار و موسسات مختلف با رعایت شرایط ذیل مجاز خواهد بود.الف- صادرکنندگان باید قبل از مبادرت به صدور کالا از شرکت سهامی فرش پروانه صدور تحصیل نمایند.ب- شرکت فرش مکلف است فرش‌هايی را که برای صدور عرضه می‌شود بازرسی كرده در صورتی‌که از لحاظ صنعتی دارای معایب و نواقصی نباشند برای آنها پروانه صدور بدهد....»در ادامه این مصوبه، چگونگی فهرست شدن نواقصی که مانع از صدور فرش مي‌شود، شیوه اعلام عمومی آنها، فهرست مراکزی که با همکاری گمرک در آنها بازرسی صورت مي‌پذیرد، شیوه حل اختلاف بین صادرکننده و عمال شرکت درباره نتیجه بازرسی، شیوه بازرسی و عدل‌بندی فرش‌ها در نقاطی که گمرک نباشد و... درج شده است و بالاتر آنکه شرکت سهامی فرش موظف شده است «علاوه بر بازرسی فرش‌های صادره مکلف است در تهیه قالی در داخله کشور نیز نظارت نماید...»

نوشته شده توسط سپهر برادران در جمعه نوزدهم آبان ۱۳۹۱ |